Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu – Wydział I Cywilny
z dnia 17 października 2013 roku
sygn. Akt I ACa 703/13
Stosowanie prawa obcego przez sąd polski.
1.Obowiązek stosowania prawa obcego przez sąd.
Sąd drugiej instancji stosuje prawo obce niezależnie od podniesionego w tej kwestii zarzutu apelacyjnego.
2.Ustalenie właściwego prawa krajowego- austriackiego.
Nie ulega żadnej wątpliwości, że zawarta przez strony umowa wykazuje najściślejszy związek z Austrią. To właśnie w Wiedniu powódka ma swoją siedzibę, tam też początkowo następował odbiór towaru (sprzęt elektroniczny) tam następowały płatności i rozliczenia.
Generalnie trzeba stwierdzić, że właściwym prawem materialnym w przedmiotowej sprawie jest prawo austriackie. Zgodnie z brzmieniem art. 1143 par. 1 kpc obowiązującym od lipca 2009 roku sąd z urzędu ustala i stosuje właściwe prawo obce.
3.Stosowanie Konwencji ONZ w sprawie sprzedaży towarów przez Austrię.
W roku 1987 Austria przystąpiła do Konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów, sporządzonej w Wiedniu dnia 11 kwietnia 1980 roku. Konwencja Wiedeńska miała na celu wyłączenie stosowania prawa krajowego do kontaktów międzynarodowej sprzedaży towarów i poddanie ich regulacji powszechnie aprobowanym normom międzynarodowym.
4.Forma zawarcia umowy handlowej według Konwencji Wiedeńskiej.
Strony zawarły umowę w formie ustnej, a zgodnie z art. 11 Konwencji wiedeńskiej, umowa sprzedaży nie wymaga do jej zawarcia formy pisemnej i "nie podlega żadnym innym wymogom co do formy".
5.Stosowanie kodeksu cywilnego austriackiego (ABGB).
Koniecznym jest odwołanie się do austriackiego kodeksu cywilnego ABGB. W myśl artykułu 1501 ABGB przedawnienie (określane jako "zadawnienie") bierze się pod uwagę jedynie na zarzut, nigdy z urzędu. Austriacki kodeks cywilny w art. 1480 przewiduje dla umów i usług 3 letni termin przedawnienia. Początek biegu terminu przedawnienia roszczeń rozpoczyna się w momencie, gdy poszkodowany dowiedział się o stracie (szeroko pojęta szkoda).
6.Stosowanie prawa polskiego.
Wbrew sugestlii autora apelacji, powołanie przez sąd I instancji przepisu z art. 451 kc, nie mogło wpłynąć na odmienną ocenę co do sposobu zaliczania przez powódkę wpłat dokonywanych przez pozwaną. Prawo cywline austriackie również przewiduje - w braku jednoznacznego oświadczenia stron umowy - zaliczenie wpłat na zobowiązania najstarsze.
Wprawdzie sąd i instancji błędnie stosowal prawo materialne polskie, to jednak ostateczne rozstrzygnięcie odpowiadało prawu.