Newsletter 41/2015

Komentarze

Transgraniczne świadczenie usług w Austrii

W maju tego roku miną cztery lata od zniesienia ograniczeń w zatrudnieniu polskich obywateli na terytorium Austrii, wynikające z tzw. okresów przejściowych, przewidzianych w Traktacie akcesyjnym (podpisanym 16 kwietnia 2003 r. w Atenach), na podstawie którego Polska stała się członkiem Unii Europejskiej.

W kontekście swobód osiedlania się i świadczenia usług, stanowiących filary funkcjonowania wspólnego rynku Unii Europejskiej, uregulowania przewidziane przez austriackiego ustawodawcę dla zatrudniania cudzoziemców, mają wprost zastosowanie do obywateli polskich.

Z jednej więc strony, według art. 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz UE są zakazane w odniesieniu do obywateli państw członkowskich prowadzących działalność gospodarczą w państwie UE innym niż państwo odbiorcy świadczenia, np. w Polsce.

Z drugiej zaś, o zatrudnianiu cudzoziemców na terenie Austrii decyduje Ustawa z dnia 20 marca 1975 roku o zatrudnianiu cudzoziemców (Ausländerbeschäftigungsgesetz, dalej w skrócie: „AusIBG”).

Według tej ustawy, pracodawca może zatrudnić cudzoziemca na terytorium Austrii wyłącznie po dopełnieniu odpowiednich formalności i po uzyskaniu przez potencjalnego pracownika odpowiednich uprawnień, takich jak np.: zezwolenie na zatrudnienie (Beschäftigungsbewilligung), zezwolenie skierowanie (Entsendungsbewilligung), ważne zezwolenie na pobyt czasowy w związku z wykonywaniem pracy, czyli tzw. Karta Czerwono-Biało-Czerwona (Rot-Weiß-Rot-Karte lub Rot-Weiß-Rot-Karte plus), Niebieska Karta („Blaue Karte EU), pozwolenie na pobyt dla artysty (Aufenthaltsbewilligung – Künstler), pozwolenie na pobyt plus (Aufenthaltsberechtigung plus).

Według AusIBG, cudzoziemcem jest każdy, kto nie posiada obywatelstwa austriackiego; zaś zatrudnieniem regulowanym przepisami ustawy jest zatrudnienie pracownika na podstawie umowy o pracę, podobnego stosunku prawnego, w ramach kształcenia zawodowego, delegowania pracowników i in.

Wyjątek od zasady uzyskania zezwolenia na zatrudnienie na terytorium Austrii pracownika nieposiadającego obywatelstwa austriackiego, dotyczy m.in. obywateli państw UE (§ 18 ust.12 AusIBG). Nie jest wymagane zezwolenie na skierowanie pracownika/cudzoziemca do czasowego świadczenia usług w Austrii przez przedsiębiorcę, który posiada siedzibę w innym państwie członkowskim UE – np. w Polsce. Taki pracodawca, zamierzający skierować swojego pracownika do pracy w Austrii, powinien (najpóźniej na tydzień przed rozpoczęciem świadczenia pracy w Austrii), zgłosić ten fakt w Centralnym Urzędzie Koordynacyjnym dla Kontroli Nielegalnego Zatrudnienia (Zentrale Koordinationsstelle für die Kontrolle der illegalen Beschäftigung). Zgłoszenie jest przekazywane do właściwej lokalnej jednostki austriackiego urzędu pracy (regionale Geschäftsstelle des Arbeitsmarktservices). Urząd pracy w ciągu dwóch tygodni potwierdza zgłoszenie, wydając tzw. unijne potwierdzenie skierowania pracownika (EU-Entsendebestätigung).

Należy pamiętać, że wydanie unijnego potwierdzenia skierowania pracownika jest poprzedzone analizą. Jej celem jest sprawdzenie, czy świadczenie pracy nie naruszy przepisów obowiązujących w Austrii. Właściwa jednostka urzędu pracy odmówi wydania potwierdzenia, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki określone w punkcie 1 i 2 § 18 ust. 12 AusIBG, czyli: cudzoziemiec (np. Polak) powinien być przez cały okres delegowania do Austrii legalnie zatrudniony, zarówno w państwie siedziby zakładu pracy, do którego został oddelegowany (czyli w Austrii), jak i u wysyłającego pracodawcy. Pracodawca powinien zachować warunki zatrudnienia przewidziane przez austriackie przepisy o warunkach płacy i pracy (Lohn- und Arbeitsbedingungen), w szczególności § 7 ust. 1 i 2 przepisów dostosowawczych Ustawy o prawie umów o pracę (Arbeitsvertragsrecht-Anpassungsgesetz, dalej w skrócie: AVRAG) oraz przepisy prawa ubezpieczeń społecznych. Przewidziane w tym punkcie wymagania sprowadzają się, między innymi, do konieczności zapewnienia przez pracodawcę takich samych warunków pracy i płacy, jak gdyby pracownicy skierowani do pracy w Austrii, byli zatrudniani bezpośrednio przez austriackiego pracodawcę. W przeciwnym razie, austriacki urząd pracy odmówi udzielenia potwierdzenia (Entsendebestätigung).

AVRAG zawiera szereg norm o charakterze kolizyjnym i ochronnym, które zostały stworzone z myślą o pracownikach zagranicznych, takich jak np.: regulacje dotyczące płatnych urlopów (§7b ust.1 pkt 2) i układów zbiorowych pracy (§7 ust. 1 pkt 3). Dzięki tym regulacjom, pracownicy zagraniczni mogą korzystać z dobrodziejstw przewidzianych dla pracowników austriackich, chociaż przepisy obowiązujące w kraju ich pochodzenia są mniej korzystne.

Mimo otwarcia w 2011 roku austriackiego rynku pracy ( który jest oceniany jako bardzo atrakcyjny), nie odnotowano znacznej różnicy w poziomie zatrudnienia polskich obywateli.

Austriacki rynek pracy nadal czeka na polskie firmy.

Anna Dziuba

Newsletter jest dostarczany bezpłatnie przede wszystkim Klientom kancelarii Mikulski & Wspólnicy. Treść biuletynu opracowana jest przez prawników kancelarii i nie jest formą doradztwa prawnego.