Newsletter 42/2015

Komentarze

Unikanie podwójnego opodatkowania w relacjach z Austrią
Podatek dochodowy od osób prawnych – 1

Uzyskiwanie przez polskie przedsiębiorstwo przychodów w Austrii może prowadzić do podwójnego opodatkowania zysków – w Polsce i w Austrii. Konwencja modelowa OECD[1] - będąca wskazówką w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym – przyjmuje powszechnie akceptowaną zasadę[2], że zyski przedsiębiorstwa nie mogą podlegać opodatkowaniu w innym państwie niż państwo siedziby przedsiębiorstwa, chyba że prowadzi ono w tym drugim państwie działalność handlową lub przemysłową za pośrednictwem położonego w tym drugim państwie „zakładu”.

Zasada ta została także potwierdzona w umowach między Polską a Austrią – w aktualnie obowiązującej umowie między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (dalej w skrócie „Umowa”)[3] oraz w umowie[4] poprzednio obowiązującej (dalej w skrócie „Poprzednia Umowa”). W konsekwencji, dopóki polska spółka[5] nie „założy” w Austrii „zakładu”, to niezależnie od rozmiaru prowadzonej tam działalności gospodarczej, osiągane zyski nie podlegają jurysdykcji austriackiej administracji skarbowej.

Zasada „zakładu”

Wobec powyższego, pojęciem kluczowym dla ustalenia, czy dana spółka powinna opodatkować dochody osiągane na terytorium Austrii, jest pojęcie „zakładu”. Działalność spółki będzie miała formę „zakładu” nie tylko wówczas, gdy „zakład” powstanie w wyniku intencjonalnego działania polskiej spółki w Austrii. „Zakład" powstanie nie tylko wtedy, gdy spółka dokona stosowanych zgłoszeń do rejestrów i będzie prowadzić sformalizowaną działalność. „Zakład” może powstać także w wyniku czynności faktycznych polskiej spółki, które dopiero ex post mogą być zidentyfikowane przez władze skarbowe jako utworzenie „zakładu”.

Zasada „zakładu” opisana wyżej, znajdzie zastosowanie pod warunkiem, że określona kategoria dochodów osiąganych na terytorium Austrii nie jest uregulowana szczegółowo w innych przepisach umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Dlatego też, niezależnie od istnienia bądź nieistnienia „zakładu” polskiej spółki na terytorium Austrii, szczególne dochody z niektórych źródeł będą podlegały opodatkowaniu w Austrii. Przykładowo, zyski polskiej spółki z majątku nieruchomego położonego w Austrii, zyski polskiej spółki z przeniesienia majątku nieruchomego położonego w Austrii będą opodatkowane w Austrii niezależnie od istnienia „zakładu” polskiej spółki w Austrii.

Pojęcie „zakładu”

Bundesabgabenordnung (BAO) – ustawa o analogicznym przedmiocie regulacji jak polska Ordynacja Podatkowa[6], zawiera  definicję zakładu – Betriebstatt – na potrzeby przepisów odnoszących się do danin publicznych w Austrii[7]. Wedle tej definicji przez zakład należy rozumieć każdą stałą placówkę, albo urządzenie (instalację) lokalną, która służy przedsiębiorstwu (Gewerbebetrieb, wirtschaftlicher Geschäftsbetrieb)[8].

W szczególności, za zakład uważa się prace budowlane, które trwają ponad 6 miesięcy, oraz prace budowlane, które przypuszczalnie będą trwały ponad 6 miesięcy.

Niemniej, przepisy BAO nie stanowią wyłącznej definicji zakładu. Gdy przedmiotem oceny jest przychód powstały w Austrii z udziałem podmiotu zagranicznego, ustalenie tej definicji powinno następować w świetle właściwej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W przypadku przedsiębiorstwa polskiego – przy uwzględnieniu aktualnej (lub Poprzedniej) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowaniu między Polską a Austrią, bowiem te akty stanowią prawo nadrzędne w stosunku do austriackiego (i polskiego) prawa wewnętrznego.

W rozumieniu aktualnej Umowy, określenie „zakładu” właściwie nie odbiega od definicji sformułowanej przez BAO, ponieważ „zakład” oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa, a w szczególności: a) siedzibę zarządu, b) filię , c) biuro, d) fabrykę, e) warsztat, f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych, g) plac budowy, prace budowlane lub instalacyjne (tylko wtedy, gdy trwają one dłużej niż dwanaście miesięcy).

Ponieważ powyższe wyliczenie ma tylko przykładowy charakter, przy ustalaniu, czy wykonywanie działalności w Austrii rzeczywiście ma charakter „zakładu”, należy uwzględnić trzy podstawowe kryteria. Każde z nich z osobna rozstrzyga, czy działalność polskiej spółki na terytorium Austrii będzie uznana za „zakład”:

1. na terytorium Austrii będą istnieć konkretne miejsca, pomieszczenia, w których będzie prowadzona działalność gospodarcza polskiej spółki;
2. zajmowanie, wykorzystanie tych przestrzeni będzie mieć charakter stały;
3. polska spółka będzie prowadzić działalność gospodarczą w Austrii za pośrednictwem – przy wykorzystaniu tej – utrzymywanej na stałe, przestrzeni.

Anna Dziuba